Według artykułu topwar.ru z 28 marca 2023 roku zaobserwowano holowane armaty KS-19 w posiadaniu Ukraińców. Podobno stanowią one zdobycz, ale autor artykułu na podstawie ich stanu widocznego na materiale filmowym przypuszcza, że zostały one wyciągniąte z magazynu.
100 mm armata przeciwlotnicza KS-19 została przyjęta na uzbrojenie w 1948 roku. Od 1951 roku produkowano ulepszoną wersję KS-19M, później bardziej ulepszoną KS-19M2. Poza wymienionymi istniał wariant przeznaczony do obrony wybrzeża. Produkcję zakończono w 1957 roku, po wytworzeniu około 10150 egzemplarzy wszystkich wariantów. Pod koniec lat 50-ch XX wieku rozpoczęto proces zastępowania armat KS-19 rakietami przeciwlotniczymi. Od 1955 roku licencyjna wersja armata była produkowana w ChRL. Najpóźniej w latach 70-ch XX wieku wymiana został zakończony, przy czym armaty KS-19 nadal były wykorzystywane w obronie wybrzeża i do wywoływania lawin. W momencie rozpadu ZSRR na terytorium Ukraińskiej SRR znajdowało się 170...180 sztuk.
KS-19 to holowana armata przeciwlotnicza, całkowita masa systemu to około 9,4 tony, wykorzystuje naboje scalone. Lufa gwintowana kalibru 100 mm długości 60,7 kalibra pozwalająca nadać pocisk szybkość do 900 m/s. Szybkostrzelność do 15 str./min., możliwy pełny obrót w poziomie, kąty podniesienia od -3° do +85°. Donośność w poziomie 21 km, w pionie do 15 km. Do armaty pasuje wiele różnych typów amunicji: z zapalnikiem zbliżeniowym, odłamkowo-burząca, przeciwpancerna, kierowana przeciwpancerna 9K116, można też używać amunicji od armaty polowej BS-3 i armaty czołgowej D-10. Armata KS-19 przeznaczona jest do użycia razem ze stacją radarową SON-8 lub SON-9 oraz centralą PUAZO-6. Każde działa posiada własny celownik optyczny i panoramiczny, wykorzystywane przy zwalczaniu celów naziemnych.
Autor przypuszcza, że armaty KS-19 mogą zostać wykorzystane

• w roli armat i haubic (artyleria polowa)
• do zwalczania celów latających (dronów i rakiet), pod warunkiem połączenia z jakąkolwiek stacją radarową i centralą

następnie zaznacza, że istotną wadą KS-19 obecnie jest wymaganie kilka minut do przejścia z pozycji marszowej do bojowej lub odwrotnie.


Czy na podstawie dostępnego materiały można określić czy widoczne armaty to KS-19 czy KS-19M czy KS-19M2? Przedstawione armaty mają co najmniej 65 lat, czy po takim czasie materiały, z których są wykonane, zachowały wymagane parametry? Jak skutecznie jest amunicja do zwalczania celów naziemnych do armaty KS-19 w porównaniu do 122 mm haubicy D-30? Czy jakieś stosowanie obecnie centralę nadają się do łatwego dostosowaniu do współpracy z armatami KS-19? Czy stosowane zapalniki zbliżeniowe zadziałają poprawnie w przypadku takich dronów, które są znacząco lżejsze od samolotów z 1948 roku? Czy szybkostrzelność jest wystarczająca, biorąc pod uwagę możliwość zmasowanego ataku dronami? Jakimi typami amunicji do KS-19 dysponują Siły Zbrojne Ukrainy?